اینترنت ماهواره‌ای چیست
اینترنت ماهواره‌ای استارلینک
فهرست مطالب
اینترنت ماهواره‌ای پدیده‌ی جدیدی نیست و همین حالا نیز شرکت‌هایی وجود دارند که خدمات اینترنت ماهواره‌ای ارائه می‌دهند. بزرگ‌ترین ارائه‌دهنده‌های اینترنت ماهواره‌ای درحال‌حاضر دو شرکت ویاست (ViaSat) و هیوزنت (HughesNet) هستند. جالب است بدانید هر دو این شرکت‌ها برای اولین‌بار در سال ۲۰۱۲ سرویس اینترنت ماهواره‌ای خود را ارائه دادند و هیوزنت ۱٫۳ میلیون نفر مشترک در آمریکا دارد.
اینترنت ماهواره‌ای ، (Satellite Internet) یکی از انواع روش‌های دسترسی به ماهواره است که عمر چندان زیادی ندارد. استفاده از اینترنت ماهواره‌ای تا پیش از این برای دسترسی به سرویس اینترنت در مناطقی به کار می‌رفت که دسترسی معمولی به اینترنت در آنها وجود نداشت.
از عمر تجاری‌شدن این ایده و تبدیل شدنش به آینده اینترنت در جهان، کمتر ۱۵ سال می‌گذرد و اگر بخواهیم دست به کار شدن «ایلان ماسک» را هم مبدا این تغییر قرار دهیم، ماجرا در نهایت به سال ۲۰۱۴ میلادی بر می‌گردد، یعنی همین ۷ سال پیش.
اینترنت ماهواره‌ای برای مصرف خانگی پدیده جدیدی نیست و همین حالا هم شرکت‌هایی وجود دارند که خدمات اینترنت ماهواره‌ای را ارائه می‌دهند.
با این همه، این بار ماجرا فرق می‌کند. نخست اینکه سرمایه‌ای که «ایلان ماسک» قول تخصیص آن برای توسعه اینترنت ماهواره‌ای «استارلینک» (Starlink) را داده، بسیار بسیار بالاتر از موارد پیشین است. «ماسک» در جایی گفته بود می‌خواهد ۳۰ میلیارد دلار در این زمینه سرمایه‌گذاری کند.
علاوه بر این، بر خلاف موارد پیشین، اینترنت ماهواره‌ای «استارلینک» قرار است کل کره زمین را پوشش بدهد و در واقع این شرکت فقط به بازار آمریکا نظر ندارد. شاهد ماجرا هم اینکه تا نیمه سال ۲۰۲۱ میلادی، حدود هزار و ۶۰۰ ماهواره برای پوشش اینترنت از سوی شرکت «استارلینک» به فضا فرستاده شده و این عدد دائما رو به افزایش است.
البته، عدد نهایی اعلام شده، تعداد ۴۰ هزار ماهواره است که می‌توانند سرتاسر کره زمین را پوشش بدهند. با توجه به اینکه شرکت «اسپیس‌ایکس» (SpaceX)، دیگر شرکت تحت کنترل «ماسک» هم به یکی از پیشگامان فرستادن ماهواره به فضا تبدیل شده، این رویا چندان دور از دسترس نیست. جالب توجه اینکه با پرتاب هر موشک ماهواره‌بر به فضا، «اسپیس‌ایکس» می‌تواند ۶۰ ماهواره را در مدار قرار بدهد.
از همه مهم‌تر، اینترنت ماهواره ای «استارلینک» قرار است سرعت بسیار بیشتر و تأخیر بسیار کم‌تری در مقایسه با دیگر اینترنت‌های ماهواره‌ای داشته باشد و همین موضوع موجب می‌شود که این شرکت، احتمالا به یک تامین‌کننده انحصاری در این حوزه بدل شود که اجازه مانور بیشتر برای توسعه خدمات را هم به آن می‌دهد.
ستارلینک وعده اینترنتی را می‌دهد که در تمام مناطق سراسر جهان در دسترس است. ایلان ماسک سرویس استارلینک را مورد آزمایش قرار داد که بر همین اساس هزاران ماهواره در جو زمین قرار می‌گیرند. در بررسی اولیه استارلینک، نه تنها تنظیم آن ساده و سریع‌تر از خطوط DSL بلکه سریع‌تر از آنچه بود که در واقع بسته‌های پایه‌ای قادر به ارائه هستند. اکنون، بیش از ۱۰۰۰ ماهواره فعال برای خدمات آماده شده است. هدف این است که تا اواسط سال ۲۰۲۷ تا ۴۲۰۰۰ ماهواره در مدار باشد. ماهواره‌ها به موشک Falcon ۹ اسپیس ایکس بسته می‌شوند و در مدار منفجر می‌شوند، معمولاً در هنگام انفجار ۶۰ ماهواره آزاد می‌شوند.
هدف ایجاد سیستم پهنای باند پرسرعت تولید شده توسط ماهواره‌ها است که زمین را پوشانده و اینترنت را برای مردم به ویژه در مناطق روستایی بدون اتصال فراهم می‌کند. استارلینک در ابتدا در مناطقی از شمال آمریکا، جنوب کانادا و اخیراً در انگلیس فعالیت می‌کرد. اخیراً استارلینک شروع به پیش خرید سایر نقاط جهان کرد.
انتقادها از استارلینک
در مدت کوتاه ارسال ماهواره‌های استارلینک به فضا، همه‌ی ناظران مانند کاربرانِ مشتاق اینترنت پرسرعت مشغول تعریف و تمجید از اسپیس ایکس نبوده‌اند. در این میان عده‌ی زیادی ازجمله علاقه‌مندان به اخترشناسی، اقدام اسپیس ایکس برای ارسال هزاران ماهواره به مدارهای پایینی زمین را به باد انتقاد گرفته‌اند. دغدغه‌ی این افراد از یک سو مشکل ایجاد زباله‌های فضایی و به‌وجود آمدن سندروم کسلر (شرایطی مانند فیلم Gravity) و از سوی دیگر آلوده‌شدن بصری آسمان شب برای رصدهای نجومی در آینده است.
استارلینک برای چه کسانی خواهد بود؟
هزینه ۱۵ میلیونی اینترنت ماهواره‌ای !
اما اینترنت ماهواره ای هم مانند هر پدیده نوظهور دیگری در جهان فناوری، مشکلات و موانع اولیه خودش را دارد. نخست اینکه نمی‌توان تنها با استفاده از گوشی تلفن همراه به اینترنت ماهواره‌ای متصل شد. در واقع، برای اتصال به اینترنت ماهواره‌ای «استارلینک»، کاربر باید تجهیزات اولیه همچون دیش ماهواره را خریداری کند که در حال حاضر قیمت آن ۴۹۹ دلار است.
علاوه بر این، هزینه شارژ استفاده از خدمات اینترنت ماهواره ای «استارلینک» هم ماهانه ۹۹ دلار است. با احتساب دلار ۲۵ هزار تومانی، این یعنی کاربر برای خرید دیش حدود ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و برای شارژ ماهانه هم حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان باید هزینه کند.
مشکل دیگر هم این است که مشترکان ایرانی در شرایط تحریم و مشکلات نقل و انتقال پول با سیستم مالی جهانی، در عمل قادر نخواهند بود حتی هزینه اشتراک خود را بپردازند. از این منظر، بعید است که یک شرکت آمریکایی حتی در شرایط تحریم بتواند با ایران تبادل کالا و پول داشته باشد.
اما اگر این مشکلات به شکلی برطرف شوند، خبر خوب می‌تواند این باشد که به دلیل پهنای باند بالا، احتمال اینکه بتوان این هزینه را برای کل یک ساختمان (مثلا با ۱۰ واحد مسکونی) تقسیم کرد هم وجود دارد.
قیمت اینترنت ماهواره ای استارلینک
اسپیس ایکس در تاریخ ۲۸ اکتبر ۲۰۲۰ رسما دعوت‌نامه‌ی بتای عمومی استارلینک را برای کاربرانی که پیش از این ثبت‌نام کرده بودند ارسال کرد تا هزینه‌ی استفاده از اینترنت ماهواره‌ای استارلینک و قیمت دیش (آنتن آرایه فازی) آن پس از مدت‌ها گمانه‌زنی، رسما مشخص شود.
براساس اعلام اسپیس ایکس کاربران بتای عمومی برای استفاده از اینترنت استارلینک باید آنتن مخصوص آن را با قیمت ۴۹۹ دلار از اسپیس ایکس تهیه و ماهیانه ۹۹ دلار بابت حق اشتراک آن پرداخت کنند.
اسپیس ایکس فرایند ارسال دعوت‌نامه به کاربرانی که برای نسخه‌ی بتای اینترنت ماهواره‌ای استارلینک ثبت نام کرده‌اند، آغاز کرد. بر اساس اطلاعات رسمی، کاربران بتای عمومی برای دسترسی به استارلینک باید ماهانه ۹۹ دلار پرداخت کنند. به‌علاوه تمامی کسانی که به دنبال استفاده از استارلینک هستند، باید صرفا یک بار هزینه‌ی ۴۹۹ دلاری پایانه‌ای که برای دسترسی به اینترنت روی زمین نصب می‌شود بپردازند. این هزینه همچنین شامل تهیه‌ی سه‌پایه‌‌ی ویژه‌ای برای نصب پایانه (دیش ماهواره) و روتر می‌شود.
اسپیس ایکس پیشتر اعلام کرده بود علاقه‌مندان به استارلینک باید ازطریق وب‌سایت رسمی این پروژه ثبت نام کنند و اکنون ایمیل دعوت‌نامه برای ثبت‌نام‌کنندگان فرستاده شده است تا کسانی که به استفاده از استارلینک تمایل دارند، آن را تهیه کنند.
اسپیس ایکس بتای عمومی استارلینک را بتای «بهتر از هیچ چیز» محسوب می‌کند
یک فرد ساکن واشینگتن که ایمیل اسپیس ایکس را دریافت کرده بود آن را روی ردیت آپلود کرد. فردی دیگر که خود را ساکن ویسکانسین معرفی می‌کند، می‌گوید ایمیل را دریافت کرده است؛ به لطف همین کاربران، اکنون جزئیات ایمیلی که اسپیس ایکس برای کاربران ارسال کرده است می‌دانیم.
اسپیس ایکس نسخه‌ی بتای عمومی اسپیس ایکس را بتای «بهتر از هیچ چیز» خطاب می‌کند. یکی از اهداف اصلی استارلینک این است که به افراد محروم سرویس‌دهی کند؛ یعنی کسانی که در مناطق دورافتاده هستند و در آن مناطق امکان استفاده از کابل یا فیبر نوری برای دسترسی به شبکه‌ی پهن‌باند وجود ندارد. به‌علاوه در بخشی دیگر از ایمیل می‌خوانیم: «همان‌طور که از عنوان ایمیل می‌توانید متوجه شوید، ما در تلاشیم تا انتظارات اولیه‌ی شما را تعدیل کنیم.» در ادامه‌ی ایمیل چنین متنی را شاهد هستیم:
انتظار داشته باشید که در طول چند ماه آینده، سرعت اینترنت بین ۵۰ تا ۱۵۰ مگابیت بر ثانیه و تأخیر بین ۲۰ تا ۴۰ میلی‌ثانیه باشد؛ ما در این بازه‌ی زمانی درحال بهبود بخشیدن سیستم استارلینک هستیم. همچنین در برخی زمان‌های کوتاه، هیچ اتصالی ارائه نخواهد شد.
هرچه ماهواره‌های بیشتری به مدار می‌فرستیم و ایستگاه‌های زمینی بیشتری نصب می‌کنیم و نرم‌افزار شبکه‌سازی را بهبود می‌بخشیم، سرعت انتقال داده و تأخیر و زمان آپ تایم (Uptime) به شکلی محسوس بهبود پیدا خواهند کرد. انتظار داریم تا تابستان ۲۰۲۱، تأخیر اینترنت استارلینک به ۱۶ تا ۱۹ میلی‌ثانیه کاهش پیدا کند.
پایانه‌های آرایه‌ی فازی که پیشرفته‌تر از آنچه در جت‌های جنگنده پیدا می‌شود هستند، به همراه سه‌پایه و روتر وای فای با قیمت ۴۹۹ دلار دردسترس قرار می‌گیرند. حق اشتراک ماهانه‌ی استارلینک ۹۹ دلار است.
آیا اینترنت ماهواره‌ای فیلترشدنی است؟
اما سوال کاربران ایرانی کمی متفاوت است. آنها می‌خواهند بدانند آیا اینترنت ماهواره‌ای هم قابل فیلترشدن است؟ جواب منفی است. ظاهرا اینترنت ماهواره‌ای «استارلینک» فیلترنشدنی است. دلیل این موضوع هم این است که تعداد بالای ماهواره‌های این شرکت در جو زمین، عملا هدف قرار گرفتن امواج آنها را با دستگاه‌هایِ کنونیِ فرستنده پارازیت ناممکن می‌کند.
از طرف دیگر کارشناسان می‌گویند اگر قرار باشد دستگاهی پارازیت روی ماهواره‌های اینترنت ارسال کند، با توجه به اندازه دیش‌های کمتر از ۷۰ سانتی‌متری این سیستم چنین چیزی فعلاً غیر ممکن است. بر این اساس گویا از داخل امکان فیلترینگ اینترنت ماهواره‌ای وجود ندارد.
اما از خارج چطور؟ در حالی که از منظر تئوریک می‌توان از اینترنت ماهواره‌ای در هرکجای دنیا استفاده کرد و تنها لازمه آن داشتن یک آنتن است، ولی «استارلینک» به وضوح اعلام کرده که قصد ارائه اینترنت ماهواره‌ای بدون اجازه دولت‌ها را ندارد.
رئیس و مدیر ارشد عملیاتی اسپیس ایکس پیش از این گفته بود این شرکت قصد ندارد قوانین کشورها را نقض کند برای همین این شرکت برای ارائه خدماتش، با همه کشورها و دولت‌ها مذاکره می‌کند. بر این اساس ممکن است با توجه به اصرار داخلی برای مسدودسازی اینترنت، این شرکت به ایران اینترنت ندهد.
اما برخی می‌گویند امکان استفاده از ماهواره‌های فعال در کشورهای همسایه وجود دارد. اما آیا ارائه خدمات غیرقانونی وجود دارد؟ اسپیس ایکس اگر بخواهد می‌تواند آنتن‌هایی که در کشورهای غیرمجاز هستند را از کار بیندازد یا می‌تواند ماهواره‌ها را به گونه‌ای تنظیم کند که هنگام عبور از بعضی کشورها سیگنالی ارسال نکنند.
ساکنان مناطق دوردست
بازارهای مالی و کاربرد نظامی
سرعت و ظرفیت بالا
یکی دیگر از معایب اینترنت ماهواره‌ای تا پیش از این کم بودن تعداد ماهواره‌های موجود در مدار بود که باعث می‌شد کاربران زیادی مجبور شوند پهنای باند یک ماهواره را با یکدیگر به‌اشتراگ بگذارند که درنتیجه سرعت مشترکین اینترنت ماهواره‌ای را کاهش می‌داد. کم بودن تعداد ماهواره‌ها همچنین باعث محدود شدن تعداد کاربران بالقوه نیز می‌شود. برای مثال حتی اگر ویاست و هیوزنت پوشش جهانی داشتند، برای جلوگیری از افت شدید سرعت نمی‌توانستند به ده‌ها یا صدها میلیون نفر سرویس‌دهی کنند.
اینترنت استارلینک در ایران
از لحاظ تئوری می‌توان از اینترنت ماهواره‌ای در هر کجای جهان استفاده کرد و تنها لازمه آن داشتن یک دیش مخصوص است، ولی اسپیس ایکس خیلی واضح بارها اعلام کرده است که قصد ارائه اینترنت ماهواره‌ای بدون اجازه دولت‌ها را ندارد.
گویین شاتول مدیر ارشد عملیاتی اسپیس ایکس نیز گفت که قصد شکستن قوانین کشورها را ندارد و به همین دلیل شرکت متبوعش از همین حالا کشور به کشور و دولت به دولت برای ارائه خدمات اینترنت ماهواره‌ای در حال مذاکره است.
اگر اسپیس ایکس در مذاکره با مسئولان ایرانی موفق به کسب اجازه خدمات دهی در ایران شود بسیار بعید است که به دلیل تحریم‌های آمریکا بتواند به صورت رسمی سرویس اینترنت خود را در ایران ارائه دهد. البته برخی معتقدند شاید با قاچاق تجهیزات به داخل کشور بتوان از این اینترنت در کشور استفاده کرد اما آنتن‌های استارلینک بنا به ماهیت شأن باید از موقعیت دقیق جغرافیایی خود مطلع باشند تا بتوانند با تنظیم خودکار زاویه دیش در بهترین وضعیت برای ارتباط با ماهواره قرار بگیرند. این یعنی اسپیس ایکس اگر بخواهد می‌تواند از موقعیت هر آنتن استارلینک باخبر باشد و آنتن‌هایی را که در کشورهای غیرمجاز هستند از کار بیندازد.
حتی اسپیس ایکس می‌تواند ماهواره‌های خود را طوری تنظیم کند که هنگام عبور از بعضی کشورها سیگنالی ارسال نکنند؛ به ویژه این که کشورهایی مثل روسیه، چین و هند قابلیت منهدم کردن ماهواره در مدار را دارند و اسپیس ایکس هم علاقه‌ای به ایجاد تنش با این کشورها ندارد.
یکی از دلایلی که به تازگی باعث شده بسیاری به ارائه‌ی رسمی خدمات استارلینک در ایران امیدوار شوند، نمایش نام مناطقی در ایران، در صورت جستجوی آنها در صفحه‌ی اول سایت استارلینک است.
سرعت گردش ماهواره‌هایی که در این مدار قرار می‌گیرند، برابر با سرعت چرخش زمین به دور خود است و درنتیجه ماهواره عملا از دید ناظر زمینی در یک نقطه‌ی ثابت در آسمان ثابت باقی می‌ماند و نمی‌تواند همه نقاط زمین را پوشش بدهد.
اما ماهواره‌های «استارلینک» قرار است در مدار پایینی زمین یا LEO با ارتفاع ۵۰۰ کیلومتر در فاز اول و ۳۰۰ کیلومتر در فازهای بعدی (یعنی ۷۰ تا ۱۰۰ برابر نزدیک‌تر از ماهواره‌های مدار GEO) قرار بگیرند. همین موضوع باعث می‌شود تاخیر اینترنت ماهواره‌ای «استارلینک» دست‌کم بر روی کاغذ، حتی از فیبر نوری هم کمتر باشد.
اگرچه ازلحاظ تئوری می‌توان از اینترنت ماهواره‌ای در هرکجای دنیا استفاده کرد و تنها لازمه‌ی آن داشتن یک آنتن است، ولی اسپیس ایکس خیلی واضح بارها اعلام کرده است که قصد ارائه‌ی اینترنت ماهواره‌ای بدون اجازه‌ی دولت‌ها را ندارد.
گویین شاتول (Gwynne Shotwell) رئیس و مدیر ارشد عملیاتی اسپیس ایکس پیش از این گفته بود که شرکتش قصد شکستن قوانین کشورها را ندارد و به‌همین دلیل شرکت متبوعش از همین حالا کشور به کشور و دولت به دولت برای ارائه خدمات اینترنت ماهواره‌ای درحال مذاکره است.
البته حتی اگر اسپیس ایکس در مذاکره با مسئولان ایرانی موفق به‌کسب اجازه‌ی سرویس‌دهی در ایران شود، بسیار بعید است که به‌دلیل تحریم‌های آمریکا بتواند «به‌صورت رسمی» سرویس اینترنت خود را در ایران ارائه دهد.
اما اگر ساکنان کشوری که استفاده از اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در آن ممنوع است یا اسپیس ایکس در آن کشور به‌صورت رسمی نمی‌تواند سرویس بدهد، به‌صورت غیر قانونی آنتن استارلینک را وارد کشور خود کنند چه؟
آنتن‌های استارلینک بنا به ماهیت‌شان باید از موقعیت دقیق جغرافیایی خود مطلع باشند تا بتوانند با تنظیم خودکار زاویه‌ی دیش (تنها هنگام راه‌اندازی اولیه) در بهترین وضعیت برای ارتباط با ماهواره قرار بگیرند. این یعنی اسپیس ایکس «اگر بخواهد» می‌تواند از موقعیت هر آنتن استارلینک باخبر باشد و آنتن‌هایی که در کشورهای غیرمجاز هستند را از کار بیندازد. حتی اگه این کار هم ممکن نبود، اسپیس ایکس می‌تواند ماهواره‌های خود را طوری تنظیم کند که هنگام عبور از بعضی کشورها سیگنالی ارسال نکنند؛ مخصوصا اینکه کشورهایی مثل روسیه، چین و هند قابلیت منهدم کردن ماهواره در مدار را دارند و اسپیس ایکس هم علاقه‌ای به ایجاد تنش با این کشورها ندارد.
محتمل ترین سناریو برای ارائه سرویس در چنین کشورهایی، فروش پهنای باند به ISP-های آن کشورها است تا آنها پس از اعمال کردن قوانین و محدودیت‌های کشور خود، اینترنت ماهواره‌ای استارلینک را ازطریق روش‌های متداول مثل اینترنت موبایل، DSL یا فیبر نوری به کاربر برسانند. این یعنی استارلینک برای این کشورها نقش ستون فقرات یا Back Bone اینترنت را بازی می‌کند؛ چیزی شبیه کابل‌های اینترنت زیر اقیانوس. در چنین حالتی، اسپیس ایکس می‌تواند در عین درآمدزایی و فراهم‌کردن غیر مستقیم اینترنت، از ایجاد تنش با چنین کشورهایی جلوگیری کند.
ماموریت استارلینک
فناوری‌های خاص
ماهواره‌های استارلینک ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند و موانع فیزیکی نمی‌تواند مانع از رسیدن امواج به کاربران شود. به‌عنوان نمونه گفته شده با جابه‌جا کردن محل دیش دریافت سیگنال، کاربر سیگنال موردنیاز را از 3ماهواره دیگر دریافت خواهد کرد. شنیده‌ها حاکی از آن است که تا 2سال دیگر 3سیگنال تبدیل به 10سیگنال می‌شود. بدین‌ترتیب تقریبا هیچ فناوری نمی‌تواند مانعی در راه رسیدن سیگنال به دیش ایجاد کند. همچنین آنتن‌های استارلینک مجهز به فناوری «ارائه فازی» (Phased Array) مجهز خواهند شد؛ یعنی همان فناوری که در تجهیزات نظامی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اینگونه است که گفته می‌شود این آنتن‌ها ضد‌پارازیت هستند.
خرید اینترنت ماهواره ای
خرید اینترنت ماهواره ای در ایران و استارلینک، هم‌زمان با ترند شدن طرح موسوم به «صیانت از حقوق کاربران» و نگرانی بابت محدودشدن دسترسی به اینترنت آزاد و سرویس‌های جهانی، برای بسیاری مهم است.
در روزهایی که بحث محدودسازی اینترنت در ایران مطرح شده است، شرکت «استارلینک» اعلام کرد اینترنت ماهواره‌ای این شرکت تا سپتامبر ۲۰۲۱، یعنی تقریباً شهریورماه سال جاری، آغاز به کار می‌کند.
اینترنت ماهواره‌ای گویا به ایران رسیده است. گواه آن سخنان ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی است که چندی پیش در گفتگویی اعلام کرده بود اینترنت ماهواره‌ای همین حالا هم در شهری مانند تهران قابل دسترسی است. یا مثلا امید رهبر، کارشناس حوزه فناوری گفته بود اینترنت ماهواره‌ای در برخی مناطق ایران در دسترس است. اما این اظهارات با آنچه پیش از این درباره اینترنت ماهواره‌ای استارلینک عنوان شده کمی تفاوت دارد.
تا پیش از این یکی از مهم‌ترین معایب اینترنت ماهواره‌ای، تاخیر (Latency) بسیار بالای آن و محدود بودن سرویس به یک کشور یا قاره خاص بوده است. دلیل این تاخیر زیاد و محدودیت جغرافیایی این است که شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنت ماهواره‌ای تا پیش از این ماهواره‌های خود را در مدار زمین ثابت یا GEO قرار می‌دادند.
مجلس ایران در پی مسدودسازی فضای مجازی است و مردم نگرانند که با این طرح، اینترنت در ایران برای همیشه از دست برود. اما از طرف دیگر خبر رسیده که از شهریورماه اینترنت ماهواره‌ای به ایران می‌رسد. آیا ایران می‌تواند اینترنت ماهواره‌ای را هم فیلتر کند یا اینکه ممکن است تحریم‌ها مانع ارائه خدمات به ایران شود؟
قیمت اینترنت ماهواره‌ای
شرکت اسپیس ایکس در ایمیلی برای مشترکین قیمت خدمات خود را برای کاربران آمریکایی ۴۹۹ دلار برای هزینه خرید دیش و تجهیزات و ۹۹ دلار برای سرویس ماهانه اعلام کرده است. اگر این تجهیزات با همین حدود قیمت در دسترس متقاضیان ایرانی قرار گیرد به معنی هزینه حدود دو میلیون و ۳۰۰ تا دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی با دلار ۲۳ تا ۲۵ هزار تومانی برای اشتراک ماهانه است و برای خرید دیش ماهواره‌ای هم حدود ۱۲ میلیون تومان هزینه پرداخت کرد.
برای دریافت امواج اینترنت ماهواره‌ای استارلینک نیاز به پرداخت پول برای خرید تجهیزات و همچنین اشتراک ماهانه و سالانه است. هم‌اکنون با پرداخت 499دلار می‌توان تجهیزات را از نمایندگی رسمی استارلینک تهیه کرد. سپس برای برقراری ارتباط با ماهواره‌های این شرکت، باید ماهانه 99دلار بابت هزینه اشتراک پرداخت کرد. البته با یک ست کامل تجهیزات چندین و چند نفر می‌توانند به آن متصل شده و از امواج دریافتی استفاده کنند؛ به‌عنوان مثال، مردم یک روستا می‌توانند با خرید یک ست کامل تجهیزات، روستای خود را به استارلینک متصل کنند؛ موردی که در برخی روستاهای انگلستان اتفاق افتاده است.
اینترنت ماهواره‌ای در راه ایران واقعیت دارد؟
به گزارش تجارت‌نیوز، این به معنی آماده بودن ارائه سرویس و شبکه این شرکت پر سر و صدای متعلق به ایلان ماسک است. حالا گویین شاتول (Gwynne Shotwell) رئیس هیئت مدیره استارلینک گفته است در پاییز امسال شاهد این سرویس در کشورهای مختلف خواهیم بود. خانم شاتول که در یک کنفرانس از طریق وب‌کست با
به گزارش تجارت‌نیوز، این به معنی آماده بودن ارائه سرویس و شبکه این شرکت پر سر و صدای متعلق به ایلان ماسک است. حالا گویین شاتول (Gwynne Shotwell) رئیس هیئت مدیره استارلینک گفته است در پاییز امسال شاهد این سرویس در کشورهای مختلف خواهیم بود.
خانم شاتول که در یک کنفرانس از طریق وب‌کست با حاضران سخن می‌گفت اعلام کرد که این شرکت ۱۸۰۰ ماهواره متعلق به شبکه را در مدار زمین قرار داده و به محض این که همه این ماهواره‌ها به مدار عملیاتی وارد شوند پوشش سراسری استارلینک کامل خواهد شد و این اتفاق در ماه سپتامبر می‌افتد. اما حالا این سوال پیش می آید که آیا استفاده از این اینترنت در کشور ما هم امکان پذیر است و اگر امکان استفاده از اینترنت ماهواره ای در کشور ما هم فراهم شود چه میزان هزینه در بر خواهد داشت؟ امروز در این گزارش در کنار پاسخ به این سوال ها از سرعت اینترنت ماهواره ای هم نوشته ایم.
استارلینک اصلا چیست؟
استارلینک پروژه ای است که توسط شرکت اسپیس ایکس انجام می شود و هدف آن مهیا سازی اینترنت در کره زمین و فضاست. این شرکت با استفاده از تعداد زیادی ماهواره که در اطراف زمین قرار می گیرند قصد دارد تمامی زمین را به اینترنت متصل کند. این سرویس می خواهد بهترین سرعت را برای مکان های دورافتاده که سرویس دهنده های اینترنت به آن ها سرویسی ارائه نمی کردند اینترنت ارائه دهد و حالا ادعا شده است که تا سه ماه دیگر همه جهان می توانند به این اینترنت که از طریق ۱۸۰۰ ماهواره پوشش داده می شود دسترسی داشته باشند.
با اینترنت ماهواره ای، فیلترینگ از بین می رود؟
سرعت اینترنت ماهواره ای چقدر است؟
همه ما به خاطر داریم زمانی را که به صدای بوقی ممتد که فراز و فرود مخل اعصابی هم داشت گوش می‌سپردیم و انتظار می‌کشیدیم که بتوانیم رایانه خود را به شبکه اینترنت متصل کنیم؛ شبکه‌ای که فقط قرار بود ۱۲ کیلوبایت بر ثانیه نیاز اینترنتی ما را تامین کند! اما پیشرفت فناوری به جایی رسیده که حالا کمتر از دو دهه پس از روزهایی که با اینترنت دیال آپ به اینترنت متصل می شدیم، اینترنتی پا به عرصه میدان گذاشته که سرعت آن می‌تواند به ۱۰۰ مگابایت بر ثانیه هم برسد. این را با بهترین سرعت اینترنت کنونی که کمتر از ۲۴ مگابایت است مقایسه کنید تا متوجه شوید قرار است انقلابی در سرعت اینترنت رخ دهد.
تجهیزات مورد نیاز اینترنت ماهواره ای استارلینک
بر اساس تصاویری که از تجهیزات مورد نیاز اینترنت ماهواره ای استارلینک منتشر شده است مشترکان باید یک گیرنده، دیش ماهواره و پایه مخصوص به آن را خریداری کنند که قیمت این تجهیزات طبق اعلام شرکت استارلینک حدود ۴۹۹ دلار است. ایلان ماسک مدتی قبل در خصوص راه‌اندازی این سرویس توسط کاربران اعلام کرد نصب این تجهیزات بسیار آسان و گیرنده استارلینک دارای موتورهایی است که به صورت خودکار برای قرار گرفتن در بهترین زاویه تنظیم خواهد شد. ایلان ماسک با اشاره به این که کاربران خودشان می‌توانند این تجهیزات را نصب کنند و به نصاب متخصص نیازی نخواهد بود گفته کافی است این گیرنده به برق متصل شود و در فضای باز رو به آسمان قرار بگیرد. همچنین کاربران می‌توانند این تجهیزات را در پشت بام، باغچه، روی میز مشرف به آسمان یا هر جای دیگری که دیش ماهواره آن به سمت آسمان باشد قرار دهند.
تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای
آیا اینترنت استارلینک در ایران هم قابل استفاده است؟
اگرچه از لحاظ تئوری می‌توان از اینترنت ماهواره‌ای در هر کجای جهان استفاده کرد و تنها لازمه آن داشتن یک دیش مخصوص است، ولی اسپیس ایکس خیلی واضح بارها اعلام کرده است که قصد ارائه اینترنت ماهواره‌ای بدون اجازه دولت‌ها را ندارد.
به تازگی هم گویین شاتول مدیر ارشد عملیاتی اسپیس ایکس گفته که شرکتش قصد شکستن قوانین کشورها را ندارد و به همین دلیل شرکت متبوعش از همین حالا کشور به کشور و دولت به دولت برای ارائه خدمات اینترنت ماهواره‌ای در حال مذاکره است. البته حتی اگر اسپیس ایکس در مذاکره با مسئولان ایرانی موفق به کسب اجازه خدمات دهی در ایران شود،
بسیار بعید است که به دلیل تحریم های آمریکا بتواند به صورت رسمی سرویس اینترنت خود را در ایران ارائه دهد. البته برخی معتقدند شاید با قاچاق تجهیزات به داخل کشور بتوان از این اینترنت در کشور استفاده کرد اما آنتن‌های استارلینک بنا به ماهیت شان باید از موقعیت دقیق جغرافیایی خود مطلع باشند تا بتوانند با تنظیم خودکار زاویه دیش در بهترین وضعیت برای ارتباط با ماهواره قرار بگیرند. این یعنی اسپیس ایکس اگر بخواهد می‌تواند از موقعیت هر آنتن استارلینک باخبر باشد و آنتن‌هایی را که در کشورهای غیرمجاز هستند از کار بیندازد.
حتی اسپیس ایکس می‌تواند ماهواره های خود را طوری تنظیم کند که هنگام عبور از بعضی کشورها سیگنالی ارسال نکنند؛ به ویژه این که کشورهایی مثل روسیه، چین و هند قابلیت منهدم کردن ماهواره در مدار را دارند و اسپیس ایکس هم علاقه‌ای به ایجاد تنش با این کشورها ندارد.
اینترنت ماهواره ای در دیگر کشورها چطور ارائه می شود؟
همان طور که خواندید اسپیس ایکس هم اکنون به دنبال توافق با کشورها برای ارائه اینترنت است. یکی از کارشناسان فناوری اطلاعات محتمل ترین سناریو برای ارائه سرویس در کشورهایی را که محدودیت های زیادی روی اینترنت دارند فروش پهنای باند ISP های آن کشورها می داند تا آنها پس از اعمال کردن قوانین و محدودیت‌های کشور خود، اینترنت ماهواره‌ای استارلینک را از طریق روش‌های متداول مثل اینترنت موبایل، DSL یا فیبر نوری به کاربر برسانند.
این یعنی استارلینک برای این کشورها نقش ستون فقرات یا Back Bone اینترنت را بازی می‌کند؛ چیزی شبیه کابل‌های اینترنت زیر اقیانوس. در چنین حالتی، اسپیس ایکس می‌تواند در عین درآمدزایی و فراهم کردن غیر مستقیم اینترنت، از ایجاد تنش با کشورها جلوگیری کند.
ماهواره‌های استارلینک چه شکلی دارند؟
وزن هر ماهواره پروژه استارلینک در حدود ۲۶۰ کیلوگرم است. این ماهواره‌ها مسطح هستند و ۶۰ عدد از آنها در راکت‌های فالکون ۹ اسپیس‌ایکس قرار می‌گیرند. وقتی این ماهواره‌ها در مدار قرار می‌گیرند، یک آرایه خورشیدی بزرگ انرژی مورد نیاز آنها را تامین خواهد کرد. قسمت اصلی شامل چهار آنتن قدرتمند برای انتقال سیگنال‌های اینترنت خواهد بود. این ماهواره‌ها به لیزر مجهز هستند که هر یک را به چهار ماهواره دیگر در فضا متصل می‌کند. این ماهواره‌ها رانشگر یونی نیز دارند که از گاز کریپتون استفاده می‌کند و به آنها امکان می‌دهد که حتی در فواصل نزدیک به زمین نیز در مدار باقی بمانند.
در یکی از مقاله‌های CNN ذکر شده است اسپیس‌ایکس در ایمیل‌هایی که برای کاربران فاز بتا ارسال کرده، سرعت دانلود را از ۵۰ تا ۱۵۰ Mb/s و تاخیر را بین ۲۰ تا ۴۰ میلی ثانیه عنوان کرده است. در این ایمیل‌ها ذکر شده است که اسپیس‌ایکس در ماه‌های آینده این اعداد را بهبود خواهد داد.
چند ماهواره تاکنون پرتاب شده است؟
شرکت اسپیس‌ایکس نخستین ماهواره‌های آزمایشی را در سال ۲۰۱۸ پرتاب کرده است. پس از آن، در سال ۲۰۱۹، ۶۰ ماهواره به صورت رسمی در مدار قرار گرفتند. در حال حاضر ۸۰۰ ماهواره در مدار زمین قرار گرفته‌اند.
در روی زمین نیز استارلینک ۶ ایستگاه زمینی جهت فراهم کردن سرویس ماهواره‌ای ثابت تاسیس کرده است که در شهرهای زیر قرار دارند:
هاثورن، کالیفرنیا
کونراد، مونتانا
گرین ویل، پنسیلوانیا
نورث بند، واشنگتن
ردموند، واشنگتن
مریلن، ویسکانسین
اینترنت ماهواره ای استارلینک چه زمانی در دسترس خواهد بود؟
ایلان ماسک در توییتی در ماه آوریل ادعا کرد که فاز آزمایشی یا بتا در فاصله زمانی سه ماه پس از توییت راه اندازی خواهد شد. گویا به نظر می‌رسد که فاز بتا برای تعدادی از کاربران انتخابی فعال شده است. ماسک در همان زمان اضافه کرد که فاز آزمایشی اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در فاصله زمانی شش ماهه پس از توییت برای عموم فعال خواهد شد.
در اواخر ماه اکتبر، افرادی که پیش از این برای استفاده از سرویس آزمایشی اعلام آمادگی کرده بودند، ایمیلی دریافت کردند که از آنها می‌خواست که برای آزمایش “بتا بهتر از هیچی است” ثبت‌نام کنند. در سال ۲۰۲۱ سرویس اینترنت رسما آغاز به کار کند.
اینترنت ماهواره‌ای Starlink ابتدا در کدام منطقه فعال می‌شود؟
ماسک عنوان کرده است که فاز آزمایشی خصوصی برای افراد در عرض‌های جغرافیایی بالا در دسترس خواهد بود. فاز آزمایشی برای ساکنان کانادا و قسمت‌های شمالی ایالات متحده فعال خواهد شد. در سال ۲۰۲۱، سایر نقاط جهان نیز تحت پوشش اینترنت ماهواره‌ای قرار گرفته است.
سوالات متداول
وقتی اسپیس‌ایکس ماهواره‌ها را پرتاب می‌کند، آنها کمی بعدتر از نقاط مختلف با چشم غیرمسلح قابل مشاهده هستند. با این حال، ماهواره‌ها کمی بعدتر در مدارهای بالاتر قرار می‌گیرند و به جز در موارد خاص با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیستند. البته همچنان می‌توان آنها را با تلسکوپ مشاهده کرد.
ماهواره‌های استارلینک در مدارهایی خیلی پایین‌تر از ماهواره‌های ارتباطاتی معمول قرار دارند. بسیاری از ستاره شناسان نگران هستند که قرار گرفتن ۱۲۰۰۰ ماهواره استارلینک، آلودگی نوری بسیار زیادی تولید خواهد کرد که بر عملکرد تلسکوپ‌های زمینی تاثیری منفی می‌گذارد. اسپیس‌ایکس در همین زمینه عنوان کرد که تلاش خواهد کرد تا آلودگی نوری این ماهواره‌ها را کاهش دهد و در حال آزمایش پوششی تیره برای سطح این ماهواره‌ها است.
نگرانی های زیادی در مورد ماهواره‌های استارلینک وجود دارد. به عنوان مثال میزان زباله فضایی که توسط هزاران ماهواره استارلینک ایجاد می‌شود، می‌تواند برای فضاپیماهای با سرنشین و بدون سرنشین مشکلات اساسی ایجاد کند. اسپیس‌ایکس ادعا کرده است که هر ماهواره‌ای که از کار بیفتد با استفاده از رانشگرهای نصب شده روی آن به خارج از مدار رانده و در جو زمین سوزانده خواهد شد.
نهایت سرعت اینترنت فیبر نوری در حدود ۱۰ Gbps است. سرعت دانلود اینترنت استارلینک نهایتا ۱Gbps خواهد بود و اطلاعاتی نیز از سرعت آپلود در دست نیست. بنابراین به نظر نمی‌رسد که اینترنت استارلینک از فیبر سریع‌تر باشد. با این حال، به نظر می‌رسد سرعت اینترنت استارلینک از سرعت اینترنت در بسیاری از کشورهای جهان بیشتر باشد.
خیر. اینترنت ماهواره ای استارلینک به منظور فراهم کردن اینترنت ثابت برای خانه‌ها یا کسب و کارها طراحی شده است.
خیر. همان طور که پیش از این نیز ذکر شد، استارلینک سرویس فراهم کننده اینترنت ثابت برای خانه‌ها و کسب و کارها بوده و از فناوری 5G استفاده نمی‌کند.
اسپیس ایکس ۶۰ ماهواره دیگر که جزعی از شبکه اینترنت ماهواره ای استارلینک است به فضا فرستاد.
راکت ماهواره بر فالکون 9 از یک پایگاه فضایی در ایالت فلوریدا به فضا پرتاب شده و این بیست و نهمین پرتاب ماهواره از سوی اسپیس ایکس در چارچوب شبکه اینترنتی استارلیک به شمار می‌رود.
برنامه استارلینک برای ارایه سرویس به این شکل است که موقعیت دقیق آنتن‌هایش باید مشخص باشند و در وضعیت مناسبی برای برقراری ارتباط با ماهواره باشند؛ به این ترتیب استارلینک امکان تشخیص ماهواره‌های غیرمجاز و از کار انداختن آنها را خواهد داشت.
اگرچه استفاده از اینترنت ماهواره ای در همه‌جای دنیا ممکن است و تنها وجود یک آنتن لازم است، اما اسپیس ایکس بارها متذکر شده که ارائه‌ی اینترنت ماهواره ای فقط در صورت اجازه‌ی دولت‌ها امکان‌پذیر می‌شود.
مدیر ارشد عملیاتی اسپیس ایکس پیشتر اعلام کرده بود که این شرکت درصدد نقض قوانین کشورها نیست و از این رو با همه‌ی دولت‌ها برای ارایه خدمات اینترنت ماهواره ای مذاکره می‌کند.
با این‌حال درصورتی‌که اسپیس ایکس هم با مقامات کشورمان به توافق برسند با توجه به تحریم‌های آمریکا ممکن است این شرکت امکان ارایه سرویس را به کاربران ایرانی نداشته باشد.
با وجود همه‌ی مشکلاتی که بر سر راه دریافت سرویس اینترنت ماهواره ای استارلینک برای کاربران ایرانی وجود دارد، آیا به نظر شما کاربران ایرانی امکان دسترسی به این سرویس را خواهند داشت؟
البته باید متذکر شویم که اواخر سال گذشته ایلان ماسک در پاسخ به توییت یک کاربر ایرانی که درباره دسترسی مردم کشورمان به اینترنت ماهواره ای استارلینک پرسیده، گفته بود که تا جای ممکن تلاش می‌کنیم تا از همه کاربران پشتیبانی کنیم.
خدمات دات وب | Dotweb
دات وب شرکت برنامه نویسی و طراحی سایت حرفه ای در تهران و ایران با تیمی کاملا متخصص و متشکل از اساتید برجسته کشور در حوضه برنامه نویسی در زمینه های طراحی و ساخت سایت و اپلیکیشن و طراحی و تولید نرم افزار با تعرفه ها و زمینه های متنوع مثل طراحی وب سایت شرکتی ، طراحی وب سایت شخصی ، طراحی وب سایت فروشگاهی ، طراحی وب سایت عکاسی ، طراحی وب سایت صرافی ، طراحی وب سایت اختصاصی ، ساخت وب سایت های پرتال و طراحی وب سایت تبلیغاتی با قیمت مناسب در طراحی و داشتن پلن های پایه تا حرفه ای دات وب را به به برترین شرکت برنامه نویسی تبدیل نموده است
دات وب خدمات بهینه سازی و سئو که سایت کسب و کار شما را در صفحه اول گوگل با کلمات پیشنهادی شما نمایان می کند را با بهترین کیفیت از دات وب به شما پیشنهاد می کند.
